★ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳ ಪ್ರಯೋಗಾರ್ಥ ಬಿಡುಗಡೆ ಸಜ್ಜು :
( plastic notes releasing in India) -
ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಈ ವರ್ಷದ ಮಧ್ಯಾವಧಿಯಲ್ಲಿ 10 ಮುಖಬೆಲೆಯ ಒಂದು ಶತಕೋಟಿ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಾರ್ಥವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳ ಕುರಿತ ಒಂದಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
* ಪ್ರಥಮ ಪ್ರಯೋಗ:
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಕೈಹಾಕಿದ್ದು ಹೈಟಿ ಮತ್ತು ಕೋಸ್ಟರಿಕಾ ದೇಶಗಳು. 1980ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಈ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಈ ಎರಡು ದೇಶಗಳು ಅಮೆರಿಕದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದವು. ಆದರೆ, ಶಾಹಿಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಪ್ರಯೋಗ ಕೈಕೊಟ್ಟಿತು. 1983ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಐಲ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನ್ ಎನ್ನುವ ದೇಶ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ನೋಟನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರಯೋಗದ ಯಶಸ್ಸಿಗೂ ಶಾಹಿಯೇ ಅಡ್ಡಿಯಾಯಿತು.
ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಸಿದ್ದು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ. 1988ರಿಂದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳು ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿವೆ.
* ಏನಿದರ ಉಪಯೋಗ?
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳ ಆಯುಷ್ಯ ಜಾಸ್ತಿ. ಈ ನೋಟುಗಳು ಬೇಗ ಹಾಳಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಉಷ್ಣವಲಯದಲ್ಲಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಈ ರೀತಿಯ ನೋಟು ಹೇಳಿಮಾಡಿಸಿದಂತಿದೆ. ತಾಪಮಾನದ ಏರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಮೈಯಿಂದ ಇಳಿಯುವ ಬೆವರನ್ನು ಕಾಗದದ ನೋಟುಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆದರೆ, ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಲ್ಲ. ಕಾಗದದ ನೋಟುಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಈ ರೀತಿಯ ನೋಟುಗಳ ಉತ್ಪದನಾ ವೆಚ್ಚವೂ ಕಡಿಮೆ, ನಕಲು ಮಾಡುವುದು ಕಷ್ಟ.
* ಅನನುಕೂಲಗಳೇನು?
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಮಡಚಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕೈಯಿಂದ ಬಹುಬೇಗ ಜಾರುತ್ತವೆ 23ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ಬ್ರೂನೈ, ಪಪುವ ನ್ಯೂಗಿನಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್, ರೊಮಾನಿಯಾ, ವಿಯೆಟ್ನಾಂ ಸೇರಿ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ 23ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳು ಪಾಲಿಮರ್ ಅಥವಾ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿವೆ. 2016ಕ್ಕೆ ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿ 2016ರ ವೇಳೆಗೆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದಾಗಿ ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಘೋಷಿಸಿದೆ.
* ಹೇಗೆ ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ?
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಪಾಲಿ ಪ್ರೊಪೈಲಿನ್‌ನಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಿರುವ ಫ್ಲೆಕ್ಸಿಬಲ್ ಹಾಗೂ ಪಾರದರ್ಶಕ ಫಿಲ್ಮ್‌ನಿಂದ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನೋಟುಗಳ ಎದುರು ಮತ್ತು ಹಿಂದೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಿದ ಶಾಹಿಯ ಪದರಗಳ ಕೋಟಿಂಗ್ ಮಾಡಲಾಗಿರುತ್ತದೆ.
* ಮುಂದಿನ ಯೋಜನೆ:
ಆರ್‌ಬಿಐ ಕೊಚ್ಚಿ, ಮೈಸೂರು, ಜೈಪುರ, ಶಿಮ್ಲಾ ಮತ್ತು ಭುವನೇಶ್ವರದಲ್ಲಿ 10 ಮುಖಬೆಲೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಾರ್ಥವಾಗಿ ಪರಿಚಯಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸಿಗುವ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನೋಡಿಕೊಂಡು ಬಳಿಕ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮುಖಬೆಲೆಯ ನೋಟುಗಳನ್ನೂ ಪರಿಚಯಿಸುವ ಉದ್ದೇಶ ಆರ್‌ಬಿಐಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸರ್ಕಾರದ ನೆರವಿನೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳ ದಂದೆಯಿಂದಾಗಿ ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ದೊಡ್ಡಮಟ್ಟದ ಹೊಡೆತ ಬೀಳುತ್ತಿದೆ. ಜತೆಗೆ, ಉಷ್ಣವಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಕಾರಣ ಕಾಗದದ ನೋಟುಗಳು ಬಹುಬೇಗ ಹಾಳಾಗುತ್ತಿವೆ.
( plastic notes releasing in India) -
ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಈ ವರ್ಷದ ಮಧ್ಯಾವಧಿಯಲ್ಲಿ 10 ಮುಖಬೆಲೆಯ ಒಂದು ಶತಕೋಟಿ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಾರ್ಥವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳ ಕುರಿತ ಒಂದಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
* ಪ್ರಥಮ ಪ್ರಯೋಗ:
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಕೈಹಾಕಿದ್ದು ಹೈಟಿ ಮತ್ತು ಕೋಸ್ಟರಿಕಾ ದೇಶಗಳು. 1980ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಈ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಈ ಎರಡು ದೇಶಗಳು ಅಮೆರಿಕದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದವು. ಆದರೆ, ಶಾಹಿಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಪ್ರಯೋಗ ಕೈಕೊಟ್ಟಿತು. 1983ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಐಲ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನ್ ಎನ್ನುವ ದೇಶ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ನೋಟನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರಯೋಗದ ಯಶಸ್ಸಿಗೂ ಶಾಹಿಯೇ ಅಡ್ಡಿಯಾಯಿತು.
ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಸಿದ್ದು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ. 1988ರಿಂದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳು ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿವೆ.
* ಏನಿದರ ಉಪಯೋಗ?
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳ ಆಯುಷ್ಯ ಜಾಸ್ತಿ. ಈ ನೋಟುಗಳು ಬೇಗ ಹಾಳಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಉಷ್ಣವಲಯದಲ್ಲಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಈ ರೀತಿಯ ನೋಟು ಹೇಳಿಮಾಡಿಸಿದಂತಿದೆ. ತಾಪಮಾನದ ಏರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಮೈಯಿಂದ ಇಳಿಯುವ ಬೆವರನ್ನು ಕಾಗದದ ನೋಟುಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆದರೆ, ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಲ್ಲ. ಕಾಗದದ ನೋಟುಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಈ ರೀತಿಯ ನೋಟುಗಳ ಉತ್ಪದನಾ ವೆಚ್ಚವೂ ಕಡಿಮೆ, ನಕಲು ಮಾಡುವುದು ಕಷ್ಟ.
* ಅನನುಕೂಲಗಳೇನು?
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಮಡಚಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕೈಯಿಂದ ಬಹುಬೇಗ ಜಾರುತ್ತವೆ 23ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ಬ್ರೂನೈ, ಪಪುವ ನ್ಯೂಗಿನಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್, ರೊಮಾನಿಯಾ, ವಿಯೆಟ್ನಾಂ ಸೇರಿ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ 23ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳು ಪಾಲಿಮರ್ ಅಥವಾ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿವೆ. 2016ಕ್ಕೆ ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿ 2016ರ ವೇಳೆಗೆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದಾಗಿ ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಘೋಷಿಸಿದೆ.
* ಹೇಗೆ ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ?
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಪಾಲಿ ಪ್ರೊಪೈಲಿನ್‌ನಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಿರುವ ಫ್ಲೆಕ್ಸಿಬಲ್ ಹಾಗೂ ಪಾರದರ್ಶಕ ಫಿಲ್ಮ್‌ನಿಂದ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನೋಟುಗಳ ಎದುರು ಮತ್ತು ಹಿಂದೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಿದ ಶಾಹಿಯ ಪದರಗಳ ಕೋಟಿಂಗ್ ಮಾಡಲಾಗಿರುತ್ತದೆ.
* ಮುಂದಿನ ಯೋಜನೆ:
ಆರ್‌ಬಿಐ ಕೊಚ್ಚಿ, ಮೈಸೂರು, ಜೈಪುರ, ಶಿಮ್ಲಾ ಮತ್ತು ಭುವನೇಶ್ವರದಲ್ಲಿ 10 ಮುಖಬೆಲೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಾರ್ಥವಾಗಿ ಪರಿಚಯಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸಿಗುವ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನೋಡಿಕೊಂಡು ಬಳಿಕ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮುಖಬೆಲೆಯ ನೋಟುಗಳನ್ನೂ ಪರಿಚಯಿಸುವ ಉದ್ದೇಶ ಆರ್‌ಬಿಐಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸರ್ಕಾರದ ನೆರವಿನೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳ ದಂದೆಯಿಂದಾಗಿ ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ದೊಡ್ಡಮಟ್ಟದ ಹೊಡೆತ ಬೀಳುತ್ತಿದೆ. ಜತೆಗೆ, ಉಷ್ಣವಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಕಾರಣ ಕಾಗದದ ನೋಟುಗಳು ಬಹುಬೇಗ ಹಾಳಾಗುತ್ತಿವೆ.
No comments:
Post a Comment